Actualiteitsdebat heraanleg Vesten en Vlaams Belangvoorstel tot het houden van een volksraadpleging

Tussenkomst Frank Creyelman

Het is goed dat de heraanleg van de Vesten voer is voor een actualiteitsdebat. Maar dat is dan enkel dankzij de oppositie. Beter ware natuurlijk geweest dat alvorens de meerderheid dit plan in het lang en in het breed in de pers bracht er een raadscommissie zou aan besteed worden en niet - zoals nu – rap rap een paar dagen voor de gemeenteraad.

Het zou ook beter zijn geweest om dit te doen ZONDER een grootschalige campagne a la ‘Het schijnt dat er op de vesten een vlindertuin’ e.d. komt. Het schijnt namelijk dat er ook nog zo iets is als inspraak, democratie en andere tegenwoordig vrij onbelangrijke dingen.

Tenzij heel de campagne en het naar Mechelen halen van miljoenen Vlaams belastinggeld de bedoeling heeft om de terugkeer van een minister en een belangrijk parlementslid naar Mechelen aan te kondigen. Beiden lid van een partij die in deze stad al lang niet meer onder eigen naam durven opkomen en vermoedelijk na de volgende federale en Vlaamse verkiezingen nauwelijks de kiesdrempel nog halen op regionaal en nationaal niveau. Het schijnt dat dit de reden zou kunnen zijn.

Het kan natuurlijk ook omwille van de rode Vlaamse begrotingsresultaten en de quasi zekerheid dat bij de volgende begroting die fondsen die nu naar Mechelen komen dan niet meer beschikbaar zullen zijn.

Ik kan mij ook niet van de indruk ontdoen dat die snelle uitleg in de commissie op een paar dagen voor de gemeenteraad vooral de bedoeling had om te weten te komen wat de voornaamste kritiek van de oppositie zou zijn in deze raad. Wij zijn daar gelukkig niet ingetrapt en u zult dus vandaag uw antwoorden zelf moeten improviseren.

Laat ons wel wezen: de heraanleg van de vesten is een noodzakelijk iets. Of het nu zo drastisch moet worden aangepakt is wat anders.

Enige inspraak daarbij zou veel onzin kunnen voorkomen. Het is toch niet zo moeilijk om u in te denken wat de modale Mechelaar van uw plannen denkt, maar dan moet je wel eens uit de bakfiets- en projectontwikkelaarsmodus durven komen. Onze fractie heeft dat gedaan en zowel onze leden als Mechelaars met een mening om hun standpunt gevraagd.

Want wie het bijzonder fraaie plaatje dat aan de media werd voorgeschoteld zonder al te veel na te denken bekijkt kan alleen maar lyrisch worden over de geplande heraanleg. Een nieuwe groene long rond Mechelen, minder verkeer, aansluiting van de woonlobben op de kernstad, wandel- en fietsgebied enz. Men zou inderdaad lyrisch worden van zoveel inzicht en schoonheid. Maar de vraag blijft of dat wel zo is.

Bij de bevraging die we deden stellen we vast dat de heraanleg van de ring met enkelrichtingsverkeer voor- en tegenstanders kent maar dat een ruime meerderheid ernstige bedenkingen heeft bij de haalbaarheid en zich afvraagt of deze heraanleg wel een verbetering is. Wie drastische keuzes maakt (als Vlaams Belang dat doet spreekt men steevast van ‘extremistische keuzes’) heeft wel eens meer grote voorstanders en hevige tegenstanders, maar als we het totaalplaatje bekijkt dan zouden de tegenstanders in deze wel eens gelijk kunnen hebben.

Grosso modo zijn er enkele belangrijke bezwaren die altijd terugkomen, zowel bij de gewone Mechelaars als in de studie over de heraanleg van de Vesten. Wat zijn de belangrijkste bezwaren:

Het enkelrichtingsverkeer op de ring maakt dat er meer rondgaand verkeer zal zijn en dus meer uitstoot. Dat wordt ook bevestigd in de studie die daar over werd gemaakt. Er zal tijdens de avondspits meer dan 3000 km rondgereden worden. Men hoeft daar in feite zelfs geen studie over te maken want dat is de logica zelf. Iemand zou wel eens mogen uitrekenen hoeveel extra tijd en brandstop je steelt van de burgers. En hoeveel meer uitstoot en files je zo veroorzaakt. De voordelen van extra afleidingsverkeer via de tangent dreigen zo volledig teniet te worden gedaan.

Wij kregen van de Mechelaars heel wat praktische voorbeelden over de praktische gevolgen van die ideologische enkelrichtingsversie. Allemaal met hetzelfde gevolg: meer tijd, meer brandstof, meer uitstoot, meer ergernis. Less is more om het even om te draaien.

Een paar praktische ergernissen:

Stel je komt van de Leuvensesteenweg en je wil in het woonzorgcentrum aan het Mercierplein op bezoek dan moet je heel de ring rondrijden. Nu 300 meter, dan toch al vlug 5 a 6 km.

Less rijstrook is more brandstof, tijd, ergernis, uitstoot.

Of nog: je woont in de Twaalf Apostelenstraat maar de garage van je wagen bevindt zich in de Stassartstraat. Je moet dan de hele ring rond om je wagen te plaatsen.

Less rijstrook is more brandstof, tijd, ergernis, uitstoot.

Wie zegt er trouwens dat het verdwijnen van twee verkeersstroken op de ring niet meer files met zich zal meebrengen. Ware het niet beter om af te wachten wat het openen van de tangent precies voor vermindering van verkeer met zich zal meebrengen. De studie zegt een vermindering van verkeer op de ring maar studies hebben de neiging om te bewijzen wat moet bewezen worden.

Het is juist dat bij een vergroening van de ring de woonlobben beter aansluiten met de oude stadskern en dat is onmiskenbaar een voordeel. Maar zal dit voordeel niet teniet gedaan worden door aanhoudende files, meer uitstoot, meer brandstofverbruik, meer tijd in de wagen en meer ergernis van de automobilist?

Het is zelfs cynisch om op deze raad een punt te hebben staan om aan te sluiten bij het EU programma Mission Cities met het oog op een klimaatneutrale stad tegen 2030 om dan op dezelfde raad in feite voor meer files, meer uitstoot en meer brandstofverbruik te ijveren.

Voor wie is het op deze ideologische manier heraanleggen van de ring een voordeel: voor de bewoners van de binnenring want zij krijgen een park voor hun deur EN voor mensen die veel tijd hebben: werklozen, leefloners en gepensioneerden.

Goed voor hen maar voor wie is dit een groot nadeel: voor alweer de werkende middenklasse die geen tijd heeft. Tijd is het bijzonderste goed voor deze mensen. Zij moeten hun kinderen ophalen, boodschappen doen, koken, alle dagdagelijkse dingen die zij meestal na de werkuren moeten doen. U zadelt hen op met tijdverlies: meer rondrijden, knips in de woonwijken, meer file…

U gaat dus de emigratie van de werkende middenklasse bevorderen want ieder uur en iedere euro die zij meer moeten uitgeven omdat ze toevallig in Mechelen wonen is een reden om de stad te verlaten. Zeker in de buitenwijken.

Terloops weten wij nu ook waarom er in de buitenwijken en de fusiegemeenten de laatste jaren zo weinig is geïnvesteerd: u wacht tot u weet wat het gevolg zal zijn van het met de lego spelen op de ring. Want dat doet u: u verandert dingen die een effect hebben op de stad om dan vervolgens de nieuwe problemen die zich stellen opnieuw door te schuiven naar ergens anders. Verkeer is zoals waterhuishouding: water is er altijd en zoekt altijd een weg. En zo blijven we bezig.

Uit de studie blijkt bvb. dat de grootste problemen zich zullen afspelen tussen de Nekkerspoel en Lierse- en Antwerpsesteenweg. Dat is ook logisch: dit is de grootste woonwijk van de stad en de afleidingsdijle speelt u parten. Er word daar geen rekening mee gehouden.

De heraanleg van de ring op deze manier is een ideologische keuze. Geen praktische keuze waarbij met iedereen wordt rekening gehouden. U houdt rekening met mensen die TIJD hebben en niet met diegenen die het zich NIET kunnen permitteren om te voet of met de fiets door de stad te rijden.

De automobilist wordt veel te veel aanzien als de vijand in deze stad. Men zet in op de fiets, de voetganger en het openbaar vervoer. Allemaal mooi in de plannen maar in de praktijk niet werkbaar. Niet iedereen kan met de fiets, te voet of met het openbaar vervoer naar zijn of haar werk.

Wat openbaar vervoer betreft moeten dan ook alle buslijnen worden herbekeken. Ook de bussen moeten immers een totaal ander traject afleggen. De Lijn schrapt nu al heel wat trajecten en de relatie tussen de stad en De Lijn is niet bepaald goed te noemen. U geeft ze nu het gedroomde voorwendsel om nog stopplaatsen en lijnen te schrappen.

En de fiets? Wat met de bewoners van de fusiegemeenten? Vanuit Hombeek, Leest en Heffen is met de fiets toch niet naast de deur. Of is het niet meer de bedoeling dat men uit de fusiegemeenten naar de binnenstad komt? Wil u dat iedereen gaat winkelen in Malinas en laat u de handelszaken aan hun lot over? Het lijkt er sterk op.

Nogmaals: moet de ring heraangelegd en vergroend worden? Ja. Maar niet op een blinde ideologische manier met een vijandbeeld – de automobilist – als grote boosdoener.

Er valt heel wat te zeggen over dit dossier maar één ding is duidelijk.

Dit is een thema dat ALLE Mechelaars aanbelangt en niet enkel de bewoners van de binnenstad of van de Vesten zelf. Ook de woonlobben en de fusiegemeenten moeten hun zeg kunnen doen. Daarom is dit een uitgelezen moment om de democratie te laten spelen. Deze meerderheid heeft altijd de mond vol over het betrekken van de burger bij het beleid. In de praktijk merken we daar niks van. Doe dus eens eindelijk wat in jullie beleidsprogramma staat. Laat de Mechelaars beslissen over wat er met onze ring moet gebeuren. Maak er een bindende volksraadpleging van zoals onze fractie voorstelt op deze raad.

De vraagstelling kan eenvoudig zijn en kan met JA of NEE beantwoord worden. Iets dat de wetgever ook vraagt. Bent u voor- of tegenstander van enkelrichtingsverkeer op de Mechelse ring?

Ik wacht met spanning op uw antwoord. Indien u – tegen alle verwachting in – toch geen volksraadpleging genegen bent roep ik de fractieleiders van de oppositie op om gezamenlijk onze handtekening te zetten onder de aanvraag voor een volksraadpleging en samen met onze respectievelijke leden, militanten en sympathisanten de nodige handtekeningen te verzamelen om deze volksraadpleging af te dwingen.

Kort samengevat kunnen we stellen dat volgens de Mechelaars die geen ideologisch geïnspireerde heraangelegde vesten willen:

het schijnt dat er op de vesten meer files komen,

het schijnt dat er op de vesten meer uitstoot zal zijn,

het schijnt dat er op de vesten meer tijd zal verloren worden,

het schijnt dat er op de vesten meer ergernis zal zijn,

het schijnt dat uw tijd op is.